زاده ۱۸ تیرماه سال ۱۳۳۹ در تهران و بازیگر سینما و تلویزیون است. در سال 1392 با فیلم سینمایی «سگ‌های پوشالی» و فیلم سینمایی «گام آخر» در سال 1377 توانمندی‌اش را در عرصه کارگردانی محک زد. بازی در سریالهای تاریخی ماندگاری چون «مریم مقدس» و« مردان آنجلس»، باب آشنایی هر چه بیشتر مخاطبان را با او باز کرد و ایفای نقش آقای "اسدی" در سریال موفق «زیرزمین» جایگاه او را در تلویزیون تثبت کرد. پخش مجدد سریال «زیرزمین» و «مثل من، مثل تو» بهانه‌ای شد تا با وی به گفتگو بنشینیم.
جناب آقای "توکلی" چطور به عرصه هنر وارد شدید؟
- قبل از این که به سوال شما جواب بدهم اجازه بدید عرض ادب کنم خدمت همه مخاطبینی که سریالهای ما را دنبال کردند. چه آنهایی که با پخش مجدد این سریالها از شبکه آیفیلم خاطره‌بازی کردند و چه جوانانی که با گذشته ما آشنا نبودند و با دیدن این سریالها با ما آشنا شدند. این که من به چه شکل وارد این عرصه شدم به منزله‌ی یک کتاب است اما من به ذکر چند نکته بسنده میکنم. من بعد از مدرسه وارد تئاتر شدم و سپس به عرصه بازیگری وارد شدم. این مراحلیست که همه دوستانی که وارد این حرفه شده‌اند باید بگذرانند و به قول معروف خاک صحنه بخورند. تلاش و کوشش بکنند تا بتوانند در هر کاراکتری که قرار می‌گیرند به نحو احسن آن نقش را بازی کنند و به نوعی این نقش را زندگی کنند. بهر حال زندگی سرنوشت من را طوری تعیین کرد که وارد این عرصه شدم. در این عرصه پیش رفتم تا سریال‌هایی که این روزها مخاطبین شاهد آن هستند.
فیلم سینمایی «غریبه» در سال 1366 فکر میکنم اولین حضورتون مقابل دوربین سینما بود؟
- بله بعد از آن هم «افسون» را بازی کردم.
و آخرین فیلم سینمایی که بازی کردید «دوازده صندلی» در سال 90 بود؟
- بله «دوازده صندلی» و «بوی گندم»
با توجه به سابقه طولانی‌تون در سینما چه اتفاقی افتاد که در سالهای اخیر در سینما کم کار شدید. این کم کاری انتخابی بود یا به خاطر شرایط حاکم؟
- نمیدانم از کجا شروع کنم. بهرحال من و خیلی از همکاران من در این عرصه در این خصوص درد ودل‌های زیادی داریم. نمیدانم که به چه شکل سینمای ما به این حال کشیده شده. بهرحال می‌خواهم بگویم که خیر این کم‌کاری اصلاً اختیاری نبوده. من در حال حاضر هم آماده هستم تا در یک کار سینمایی انتخاب شوم تا ایفای نقش کنم. خب کارهای سینمایی هم که انجام دادم کارهای بدی نبوده و تماشاگران خاص خودش را داشته. اما این که الان چرا این اتفاق نمی‌افتد معضلی‌ست که تنها شامل حال من نیست بلکه خیلی از همکاران قدرتمند من در سینما هستند که بسیار قدرتمند و پخته هستند ولی از سینما کنار گذاشته شده‌اند. بارها و بارها این مسئله را مشاهده کردم. اصلاً هم قصد ندارم وارد این مقوله بشوم که باندبازی وجود دارد. ولی سینمای ما ناخودآگاه به سمت سوی دیگری میرود. حالا این سمت و سو توسط چه کسانی جهت داده میشود بحث جدایی‌ست که من چون آدم سیاسی نیستم قصد ندارم در مورد آن صحبت کنم. اگر دقت کنید در همه جای دنیا بازیگران پخته بازیگران مکمل هستند بخاطر باورپذیر بودن نقش‌هایی که بازی می‌کنند و تماشاگران به خاطر آنها بلیط می‌خرند. ما فیلمسازها و برنامه‌سازها در مقابل تماشاگران مسئول هستیم اگر نتوانستیم فیلم خوب بسازیم تا افرادی که در این عرصه استخوان خرد کرده‌اند بتوانند در این حرفه نقشی را ایفا کنند.
نحوه انتخابتون برای بازی در نقش "اسدی" در سریال «زیرزمین» چگونه بود؟
- بعد از سریال «او یک فرشته بود» که به نوعی آغازگر ساخت سریالهای ماورایی در تلویزیون بود من پیشنهادی از سوی آقای " حسین سهیلی زاده" برای ایفای نقش یک پاسبان داشتم که کنتراست زیادی با نقش من در «او یک فرشته بود» داشت. پاسبانی که برای رسیدن به مقام بالاتر هر کار کثیفی را انجام می‌داد. خب همین مسئله باعث مخالفت از طرف مدیران وقت صداوسیما شد اما من در جلسه‌ای از آقایان خواهش کردم که اجازه بدهند تا من این نقش را بازی کنم چون من بازیگرم و کارم ایفای نقش در شخصیت‌های مختلف است باید بتوانم نقشهای متفاوت را باورپذیر بازی کنم. بعد از آن کار به پروژه‌ی زیرزمین و آقای "افخمی" معرفی شدم. جالب این که روزها من به هر مکانی وارد می‌شوم همه در حال تماشای شبکه آیفیلم هستند و پخش مجدد سریال «زیرزمین» از این شبکه باعث شده که مردم دائم از من می‌پرسند که چرا دیگر مشابه این سریالها را نمی‌سازید. البته جا دارد که به مخاطبین بگویم که سری دوم سریال «زیرزمین» با موضوعی جذاب و انتزاعی نگارش شده اما آقای افخمی به هیچ صورت زیر بار ساخت سری دوم «زیرزمین» نرفت. چرا که معتقد بود که شیرینی کار به همان سری اول آن است.
دلایل موفقیت سریال «زیرزمین» از دیدگاه شما چیست؟
- به نظر من این سریال یک شاهکار تلویزیونی بود. یک پازل که زیبایی چیده شده. مانند یک ارکستر زیبا سازها کنار هم چیده شدند تا این که این ساز به صدا درآمد و خروجی خوبی ایجاد کرد. من در این سریال از آقای "پورعرب" و" اویسی" چیزهای زیادی یاد گرفتم. این دو هنرمند از اشخاص با معرفت و هنرمندان بزرگ این سرزمین هستند. من بعد از این پروژه تازه فهمیدم که چگونه یک تیم می‌توانند عاشقانه کنار هم کار کنند تا خروجی انسانی و بی‌نظیری را خلق کنند که سالیان سال بر جای بماند.
به عقیده من این مسئله درست نیست که یک بازیگر همزمان در چند کاراکتر کار کند. این مسئله باورپذیری نقشهای او را برای مخاطبان کم می‌کند. من شخصاً از پخش همزمان چند سریالی که در آنها ایفای نقش کردم پرهیز میکنم چون این احتمال وجود دارد که مخاطب مرا باور نکند. این حرف‌ها اگر گفته شود هم گوش شنوایی ندارد.
نظرتون درباره وضعیت کنونی سینما چیست؟
- ما باید ببنیم که آیا این سینما در شأن مردم ما هست یا نه؟ این مبحثی است که باید مفصلاً به آن پرداخته شود. در هر صورت من آماده پذیرش نقشی در سینما هستم حالا این که دوستان کارگردان و فیلمساز چرا به سراغ من نمی‌آیند نکته‌ایست که من برای آن جوابی ندارم. بهرحال فیلم‌های خوبی در سینمای ما ساخته میشود و این نشان می‌دهد که سینمای من نسبت به گذشته پیشرفت کرده است و در حال رقابت با سینمای جهان است. امیدوارم که اتفاق‌های خوبی برای سینمای ما بیفتد.
با توجه به این که شما در ژانرهای مختلف بازی کردید از جمله ژانر تاریخی، اجتماعی و سریالی مثل «زیرزمین» که محتوای طنز داشت. خودتان کدام ژانر را ترجیح می‌دهید؟
- من کمدی موقعیت را بیشتر می‌پسندم. در حال حاضر و در این زمان مشخص فکر میکنم که نمونه‌های «زیرزمین» اگر ساخته بشود تماشاگر خودش را خواهد داشت. درست است من ژانرهای گوناگونی بازی کردم و تجربه‌های زیادی کسب کردم اما طنز موقعیت را بیشتر دوست دارم. دقت کنید مواقعی وجود دارد در زندگی عادی که اتفاق‌های جالبی در موقعیت‌های خاصی پیش میآید که مدت‌ها موجب خنده میشود. این شکل طنزها به نظر من بسیار جذاب و ماندگار هستند. بهرحال شأن ما ایرانی‌ها از لودگی‌ها در طنز بالاتر است چون ایرانی‌ها کلاً ملت طنازی هستند.
- با توجه به این که شما تجربه کارگردانی هم داشتید برای سریال «گام آخر»، تجربه کارگردانی را چطور دیدید؟
- من یک فیلم سینمایی هم علاوه بر این سریال کارگردانی کردم. فیلم سینمایی «سگ‌های پوشالی» درسال 90 که چندین بار از تلویزیون پخش شده . اتفاقاً همه از من سوال می‌کردند که چطور به سراغ چنین کاری رفتید آن هم کار سختی در ژانر پلیسی- معمایی. بهر حال من دوست داشتم که به عنوان کارگردان هم خودم را محک بزنم.
چه پیامی برای جوانانی که تازه به این عرصه وارد شده‌اند دارید؟
- من وقتی سرکاری میروم و با جوانان جویای نام این عرصه آشنا می‌شوم به آنها تأکید میکنم که اگر صرفاً خواهان دیده شدن باشید از طرف بینندگان هوشمند تلویزیون و سینما که شناخت آنها بحث بسیار روانشناسانه‌ای را میطلبد، پس‌زده خواهید شد. اگر برای دیده شدن بیایید قطعاً قافیه را باخته‌اید. مثل خیلی از بازیگرانی که در حال حاضر از طرف مخاطبان پس‌زده شده‌اند بخاطر این که نه بر اساس توانمندی که بر اساس روابط وارد این حرفه شده‌اند.
در حال حاضر پروژهای آماده پخش دارید؟ در حال کار در پروژهای هستید؟
- من در یکی از سریالهای در حال پخش دعوت به کار شدم و قرارداد بستم ولی بعد از چند روز با من تماس گرفتند و گفتند که نقش شما را عوض کردیم و بازیگری را جایگزین شما کردیم که حدود دوازده سال است که بازی نکرده است. البته من خوشحال شدم که باعث سرکار برگشتن یک بازیگر شدم. خیلی هم استقبال کردم و نقش کوتاهتری در آن سریال ایفا کردم. در حال حاضر که با شما در حال صحبت هستم حدوداً 12 نقش پلیس به من پیشنهاد شده. البته بعضیها قصد سوءاستفاده دارند وقتی قرارداد می‌بندی بعد نقش‌ات را کوتاه می‌کنند. البته من نقشهای کوتاه ماندگار زیادی بازی کردم از جمله در فیلم سینمایی «خیلی دور، خیلی نزدیک» که بسیار هم ماندگار شد و همه آن نقش را بخاطر دارند. در حال حاضر در حال بازی در پروژه‌ی «افسانه هزارپا» هستم. یک سریال طنز که قصه‌ی خوبی دارد و باید حمایت بشود. خود من نیز در حال نگارش یک مجموعه تاریخی با موقعیت طنز هستم.
- ببینید فیلمسازی یک مقوله فرهنگی است و ما باید پی ببریم که سینمای ما در جهان چه تأثیری دارد. کشورهای همجوار ما به سرعت در حال ساخت سریال‌هایی از تاریخ دستکاری‌شده‌شان هستند پس ما که فرهنگ و تاریخی غنی و کهن داریم باید با استفاده از ظرافت تصویری و فیلمسازی این فرهنگ را به نسل‌های بعدی و دنیا معرفی کنیم. من بعضی وقت‌ها افسوس می‌خورم وقتی سریالهای سطحی که ساخته میشود را می‌بینم.
کدام نقش‌تان را بیشتر دوست دارید؟
- من نقش "آنتونیوس چوپان" در سریال «مردان آنجلس» و "اسدی" در سریال «زیرزمین» را بسیار دوست دارم و خدا را شکر میکنم که توانستم نقشهای ماندگاری را بازی کنم.
صحبتی به عنوان کلام آخر دارید؟
- جا دارد که به شبکه آیفیلم تبریک بگویم چون تماشاگر خودش را پیدا کرده. این روزها در سطح شهر در هر مغازه یا فروشگاهی که میروم همه تلویزیون‌های روی شبکه آیفیلم است.
مصاحبه کننده سمانه مقدم برای وبسایت آیفیلم(خرداد 97)
خیلی از شما تشکر میکنم بابت همه سریال های خوبتون و لطفاً سریال مسافران رو پخش کنید